漢語語法

This page was last updated on Tuesday September 04, 2007
Original word file / PDF
  1. Adjectives
  2. Questions
    1. 嗎-question
    2. 呢-vraag
    3. question words
    4. polite question
    5. positive - negative question (=PN)
    6. rethorische vraag
    7. keuze vraag
    8. tag question
  3. Bijwoorden
  4. Negatie/verbod
  5. Bezit
  6. Soorten zinnen
    1. Imperatief
    2. Adjectival predicate
    3. Verbal predicate
    4. Nominale gezegeds
    5. zinsgezegde (sentential predicate construction)
    6. onderwerploze zinnen
    7. Passieve zin
  7. Plaats
    1. aanduiding
    2. werkwoorden
    3. constructies
  8. Tijd
    1. 一下兒
    2. uur/datum
    3. duratief aspect
    4. complement van tijd
    5. 著 : continuous aspect marker
  9. Verdubbeling
    1. werkwoorden XX of XYXY
    2. maatwoorden
    3. adjectieven
  10. Complementen
    1. complement van hoedanigheid
    2. complement van tijd
    3. actie-maat complement (action-measure complement)
    4. hoeveelheidscomplement
    5. complement van resultaat
    6. complement van richting
    7. complement van mogelijkheid
  11. Wenswerkwoorden
    1. 想
    2. 要
    3. 會
    4. 能
    5. 可以
    6. 應該
    7. negaties
  12. Verleden tijd
    1. 了
    2. 過
    3. 是 ... 的
  13. Vergelijkingen
  14. 的 / 得 / 地
  15. 把
  16. Woorden
  17. Onderscheid tussen woorden
  18. Conjuncties (voegwoorden)
  19. Uitdrukkingen
  20. Maatwoorden
  21. Modale partikels
  22. links

Adjectieven

Kunnen alleen voorkomen als gezegde, dus zonder een "zijn"-werkwoord
Bijvoeglijke naamwoorden zijn werkwoorden, m ze aan een ww vast te maken, moet men gebruik maken van 地. Dit duidt de manier aan waarop een actie is uitgevoerd. (adj + 地+ww) (zie verder)
是 kan niet gebruikt worden met een adjectief in een beschrijvende zin
  1. 每 : elke
    Heeft mtw nodig! met uitz van enkele woorden zoals 天，課，人，班，年. Vaak wordt 都 gebruikt in dergelijke zinnen. Komt 每voor met het voorwerp van de zin dan wordt 都 niet gebruikt voor het ww, omdat 都 voor het gezegde komt dat het bepaald.
  2. 多
    1) veel . Kan bepalend of gezegdelijk gebruikt worden (dwz ofwel is het een gezegde ofwel bepaalt het het gezegde). Bepalend moet het een bijwoord bij zich hebben (的wordt dan vaak weggelaten)
    2) om cijfers bij benadering aan te duiden : veelvouden van 10. Slaat op hetgeen er juist voor staat. (~幾)
    3) vraagwoord: hoe, bv.多遠
  3. 一點點 : een klein beetje
    Vaak gebruikt in een verzoek. Speciaal gebruik: 一點兒也不…
  4. 各 : elke
    komt slechts met enkele maatwoorden voor : 位，種，門，地，國，省， uitdr:各種各樣

Vraagvormen

嗎- vraag

voeg het partikel 嗎 toe aan het eind van de zin zonder een woordverandering
komt nooit op het einde van een zin met een vraagwoord

呢- vraag

Is verbonden met voorgaande verklaringen en/of vragen. Wordt enkel gebruikt indien de context bekend is.

vraagwoorden

de woordvolgorde volgt dezelfde opeenvolging als het antwoord.

vriendelijke vraag

gebruik aan het begin van de zin 請 (uitdrukking : 請問)

positief-negatieve vraag (=PN)

Onderwerp + werkwoord + 不 + werkwoord + voorwerp ?
不 is niet beklemtoont indien het ww uit twee karakters bestaat, worden beide karakters herhaald [AB + 不 + AB]
zelfde gebruik als een 嗎 - vraag, maar in sommige gevallen krachtiger, nadrukkelijker
wordt nooit gebruikt in een zin die een bijwoord bevat

retorische vraag

door 嗎 achteraan de zin te plaatsen en 不voor het werkwoord. Een gewone 嗎vraag wordt niet genegeerd, gebeurt dit wel, dan betekent dit dat het een retorische vraag is. Vaak 不是 ... 嗎? Of 難道 ... 嗎?

de keuze-vraag

Ond + X + ww +( vw) + 還是 + ww + (vw).
biedt de gevraagde een keuze aan.
Het ww moet herhaald worden tenzij het hoofdwerkwoord 是 is.

tag question

wordt gevormd door 是不是，對嗎 of 對不對 op het einde van een zin te plaatsen. Het is een vraag naar bevestiging (vgl n'est ce pas?)

Bijwoorden

Voornaamwoord + gezegde [bijwoord + bijvoeglijk naamwoord]
Staan meestal juist voor het bijvoeglijk naamwoord. Eenlettergrepige bijwoorden komen in het Chinees altijd tussen het onderwerp en het werkwoord maw ze staan net voor het adjectief of ww dat ze bepalen.

Negatie / Verbod

Onderwerp + 不 + werkwoord
！ toonverandering van 不 voor 4de tonen

Bezit

Soorten zinnen

Imperatief

kan met of zonder onderwerp. 看！ 你看！

Adjectival Predicate

bijwoord van graad + bijvoeglijk naamwoord
Vb. 太，真，非常，更
ond + predikaat
vb 我很好
enkel 嗎- vraag, geen PN-vraag.

Verbal Predicate

  1. Actiezinnen
    2. onderwerp + werkwoord + voorwerp
  2. zinnen met twee voorwerpen
    3. onderwerp + werkwoord + indirect object (persoon) + direct object (ding)
    ww : 給，送，教，告訴，還，罰，問，欠，付，賠
  3. werkwoordelijke uitdrukkingen in series / Voorzetsel constructies
    4. onderwerp + ww1 + voorwerp1 + ww2 + voorwerp-2
    ond + tijd + ond + begeleiding + oorsprong + vervoer + actie + reden
    (我下課以後跟我朋友一起從教室走路去圖書館)
    tijd + ond + plaats + weldoener + gebruik + actie
    (晚上八點以後，王老師在教室給學生用英語介紹這個法國電影)
    tijd + plaats + begeleiding + actie
    (小李明天在電影院跟朋友見面)
  4. pivotconstructies
    5. ond + ww1 + vw/ond + ww2 + vw
    (他媽媽請我喝茶)
    vaak met 請 of 讓

nominale gezegdes

het gezegde bestaan uit een naamwoord of een nominale uitdrukking zonder de tussenkomst van een ww. In de negatie wordt wel 是 gebruikt evenals in de PN-vraag. Het is een afkorting van een werkwoordelijk gezegde met 是.

zinsgezegde (sentential predicate construction)

ond + gezegde [= zin onderwerp + gezegde]
wordt vaak gebruikt wanneer een serie van zinsgezegdes (vaak beschrijvend en/of gecontrasteerd) gemaakt is van een geidentificeerde topic
這個孩子眼睛很大，鼻子很高，可是頭髮太少了

onderwerploze zinnen

Indien het onderwerp duidelijk is in de context of met enkele speciale zinnen

de passieve zin

ontvanger (onderwerp) + actie (ww) + acteur (voorwerp).
Als de ontvanger levend is kan er ambiguïteit ontstaan
ond + 被 + vw + ww + X (er moet iets na het ww)
negatie : 不/沒 voor 被
vraag : 嗎
- i.p.v. 被 kan ook 讓，給，叫 gebruikt worden (被 in geschreven taal 給 vooral in gesproken taal).
- Maar 被 mag onmiddellijk voor het ww komen indien geen vw, het kan ook speciale uitdrukkingen vormen met bepaalde ww (被抓arresteren) zonder dat er dan nog iets na het ww hoeft te komen.
- Vaak pejoratief gebruik van passieve constructie, vaak wordt de passieve constructie niet gebruikt indien de zin geen vorm van tegenslag aanduidt.
- Na 被 hoeft niet noodzakelijk een mens te volgen.
- Hulpww komen voor de passief-aanduider.
- ww vaak gevolgd door een complement of 了(= beeindigen van een actie)

Plaats

aanduiding

這兒，那兒(ev 裏)
komen vaak voor als onderwerp van 在, de vraagvorm is 哪兒 / 哪裡
plaatswoorden : suffix 邊 met uitz 中間 en 對面
opmerking : noordoost = 東北

werkwoorden

constructies

Tijd

Tijdwoord komt altijd voor het werkwoord/gezegde dat het bepaald
Kan voor of na het onderwerp komen. Een tijdwoord staat steeds op zich zonder de hulp van een ander element (zoals bv 在) met uitzondering van 的dat tussen de tijdsbepaling en het hoofd naamwoord komt

一下兒

werkwoord + 一下兒
een actie maar een beetje doen
toestemming vragen om een voorwerp te gebruiken

uur / datum

in negatie is 是 altijd aanwezig
week begint op maandag
年 + 月+ 日+ 星期 +上午 / 下午 / 晚上 + 點 + 分 + 秒 + 以前/以後
有時候 : soms, kan meerdere malen in 1 zin voorkomen. In 書面語 enkel 時

het duratief aspect

het geeft het voortdurende aspect van een actie aan.
(正)在 + gezegde + 呢
negatie met 沒有, 呢valt weg, 在 kan wegvallen indien het negatieve antwoord gevolgd wordt door een positieve beschrijving van wat wel gebeurd is op het ogenblik van de actie..
正 : men is "juist" bezig met de actie. Het wordt niet gebruikt voor acties die op hetzelfde ogenblik gebeuren maar los staan van elkaar.
Werkwoorden die niet kunnen duren kunnen hier niet gebruikt worden.

complement van tijd

zie complementen

著: continuous aspect marker

ww + 著 + voorwerp
negatie : 沒有
vraag : met 嗎 ofwel ww + 著 + vw + 沒有
Beschrijving van de staat waarin we een persoon, voorwerp aantreffen. Of de beschrijving van de manier waarop een actie is uitgevoerd. (ww + 著 + vw1 + ww2 + vw2)
Met plaats : plaats + ww + 著 + X
2 ww : ww1 + 著 + ww2 : 他笑著說 …
Niet samen met andere complementen wel vaak met 正在
桌子上放著書 書放在桌子上 (lv onbepaald of niet)

andere


Verdubbeling

werkwoorden XX of XYXY

Gebeurt enkel met wilswerkwoorden. De herhaalde lettergreep is toonloos. Kan ook gebruikt worden met 一 tussen. (laatste enkel met eenlettergrepige ww en wordt meestal achteraan geplaatst : 中國飯我試一試)
Gebruik :

maatwoorden

adjectieven

als bepalingen voor naamwoorden of ww met de betekenis van 很 / 非常(houdt een versterking in).
De verdubbeling mag geen ander bijwoord van graad nemen.
Kunnen ook voorkomen als complement van een CvH : 好，慢，高，短，遠.
Kan ook met disyllaben XXYY 乾淨，高興，客氣，漂亮，清楚，認真，舒服，整齊，辛苦


Complementen

complement van hoedanigheid

ww + 得 + complement [bijwoord van graad + adjectief] (kan ook afgeronde handeling, vergelijking of een zin zijn)
Negatie : 不 voor het complement
vraag : complement + 不+ complement
Duidt op de manier waarop de actie uitgevoerd is. (verleden en gewoonte)
Indien er geen bepaling van graad is, is het een vergelijking.
Indien voorwerp : ond + ww + vw + ww + complement ofwel topicaliseren. Dit laatste gebeurt indien het om een lang en/of ingewikkeld voorwerp gaat.
Bijwoord mag juist voor het adjectief komen.
Geen gebruik van 過 of 了

complement van tijd

de duur van een actie komt na het ww. Tijd van een actie voor het ww.
ond + ww + vw + ww-(了) + tijd + (了)
Algemene actie : geen 了. Wordt de nadruk op de voltooiing gelegd dan met zins-了. Nadruk op de voortzetting dan 2x 了 (vaak met 已經voor 2de ww)
Voorwerp :
- met Pers vnw : voor de tijdsduur (我看了他兩分鐘),
- met zn: tussen predikaat en het obj (gevolgd door 的) : 我學了一年的漢語
herhaling van het ww
topic (bepaald zijn en/of complex van structuur)
Ontkenning :
- 我沒有學兩年的漢語 : Ik heb geen 2 jaar chinees gestuurd
- 他兩年沒有學漢語 : hij heeft 2 jaar (lang) geen chinees gestudeerd
Bij ww die niet kunnen duren : ww + vw + tijd + 了(geen verdubbeling van ww) betkenis van sinds. Vaak met 已經 en 1 zins-了
Gebruik mtw (三分種，兩個小時，一刻種).

actie-maat complement (action-measure complement)

komt na het ww.
ww-aspect + cijfer-mtw + naamwoord vw
ww-aspect + voornaamwoord vw + cijfer-mtw
次 : nog een keer (niet noodzakelijk volledig [opnieuw] doen)
趟 : keer : met 去 of 來
遍 : een volledige keer (de actie volledig [opnieuw] doen)
一下兒 : een actie uitgevoerd op een informele / toevallige manier of duurt maar voor een zeer korte periode

hoeveelheidscomplement

A 比 B + adjectief + hoeveelheid
Een beetje meer zo : adjectief + 一點兒 / 一些
Veel meer zo : adjectief + 得多 / 多了
Extreem : adjectief + 極了
A 比 B ww 得 complement + hoeveelheid
A 比 B bijwoord (多，少，早，晚) + ww + hoeveelheid (ntz lv weggelaten !)

complement van resultaat

duidt het resultaat van een actie aan (=afgeronde handeling)
ww + complement van resultaat + 了 + voorwerp (了: beeindigen van een actie)
negatie : 沒(有) ww + complement van resultaat + voorwerp
vraag : 嗎 ofwel 沒有 op het eind van de zin.
完 (afronden, voltooien), 見(niet bewust uitgevoerde actie), 好 (klaar zijn met), 懂, 對,錯, 會, 清楚, 到 (bereiken van een bepaalde plaats, duur van de handeling, resultaat van de handeling), 住 (vast, halt, stop), 上, 著 (slagen, succes hebben), 死(dood)
Niet met vergelijkingen

complement van richting

ww + vw (plaats) + CvR of ww + CvR + 了 + vw (ding) (了indien voltooide actie)
negatie : 不 of 沒有 voor het ww
從plaats + ww + CvR
ww + DC1 (上，下，進，出，回，過，起) + plaats + DC2 (去 / 來)
is het voorwerp :
bepaald dan wordt het getopicaliseerd,
onbepaald dan komt het na het complement,
een pers.vnw dan komt het voor het complement.
Veilig is het voor het complement te plaatsen maar 拿起來verkiest na , 出來 verkiest tussen
了 : vw voor dan ww了, vw tussen dan zins了, vw na dan 了 tussen compl en vw
bijzonder gebruik : 起來 : omhoog, naar boven ofwel begin en de voortduring van een handeling aanduidend, 過去/過來 : overheen (komen/gaan), 下來 : iets vastleggen, 下去 : doorgaan met, verder, 上來 : naar de spreker gerichte beweging, 出來 : naar buiten, uit

complement van mogelijkheid

duidt op de mogelijkheid of onmogelijkheid om een gewenst resultaat te bereiken door middel van een actie
ww + 得 + CvM (complement is CvRes of CvRicht) + vw
negatie : 不 ipv 得
vraag : 嗎 ofwel ww + 得 + complement + ww + 不 + complement
voorwerp : meestal onmiddellijk na tenzij lang en complex dan topicaliseren. Met pers vnw altijd na.
Om nadruk te leggen soms samen met wenswerkwoorden, om een verzoek te doen gebruiken we wenswerkwoorden i.p.v. CvM
Neemt geen bijwoordelijke bepaling (zoals 很), niet in het verleden gebruiken en geen 把-constructie
Idiomatisch gebruik 了(mogelijkheid om iets te beeindigen / mogelijk te ), 起 : zich (financieel) kunnen veroorloven, 動: genoeg kracht hebben om, mogelijkheid om iets te bewegen, 下 : ruimte hebben voor, bevatten, 不得: niet ... baar, niet ... kunnen worden, 過: overtreffen, 來得/不及 : (niet) in staat zijn iets op tijd te doen
吃得下 : eetlust 吃得了hoeveelheid. 下 slaat op de inhoud en hetgeen ervoor is een plaats geen pers : 課堂坐下三百人


Wenswerkwoorden

Drukken een mogelijkheid, intentie, bekwaamheid, wens of verlangen uit. Zijn vaak hulpww. Draagt geen substantieve aanduiding van een actie. Kunnen niet verdubbelt worden en kunnengeen suffix hebben.

想

- denken om iets te doen. (wens), benadrukt de planning, het wensen. Kan bepaald worden door een bijwoord van graad.
negatie : 不想
- kan een volledige zin als voorwerp nemen.
negatie : niet 想 maar het werkwoord in de ingesloten zin.

要

- sterke wens om een actie uit te voeren. (wil) benadrukt de vraag naar de uitvoer.
negatie :不想
- een eis, benadrukt het belang, de dringendheid van de eis. Vaak met 一定
negatie : 不用
- nabijheid (zie 2de betekenis van zins-了)

會

- weten hoe te. Houdt een verworven vaardigheid in zich, dat verkregen is door studie. (aangeleerde vaardigheid). Kan voor zn nw gebruikt worden
negatie : 不會
- mogelijkheid : zal (! Geen aanduiding van toekomst) (的 ev op einde vd zin). Het houdt een bewering in, 不komt voor het hoofdww : 他們會不說英文
negatie : 不會

能

de bekwaamheid om een actie uit te voeren. Ofwel bekwaamheid van de persoon ofwel bekwaamheid bepaald door externe factoren. Duidt op de verschillende fases van voltooiing of de verschillende omstandigheden waaronder een vaardigheid ten uitvoer is gebracht. (aangeboren vaardigheid). Kan niet voor zn nw staan.
negatie : 不能

可以

- zie 能.
negatie : 不能
- toestemming om een actie uit te voeren "mogen"
negatie : 不可以 (= verbod)

應該

- morele verplichting of praktische noodzaak : zou (moeten)
negatie : 不用
- verwachting of logische conclusie

negaties

不要 : een verplichting om zoiets niet te doen
不應該 : een verplichting om zoiets niet te doen


"Verleden tijd"

了

  1. werkwoords-了
    2. om een voltooiing aan te duiden ( is niet verleden !) maar verleden acties zijn meestal voltooit
    regel : verleden actie is met een in cijfers meetbaar voorwerp (specifieke actie tov een specifiek punt in de tijd, gevolg : lv bepaald door een bepaling)
    negatie : 沒有 (ev. ond + 還沒(有)+ ww +呢)
    vraag : - 嗎-vraag
    - PN-vraag (ond + ww -了+ vw + 沒有 of ond +ww + 沒 + ww + vw) tweede mogelijkheid komt niet voor indien de zin een bijwoord bevat als 都
    voorwerp : moet bepaald zijn door een cijfer met mtw (三本書), aanwijzend vnw met mtw (這本書), een eigenschap (中文書) of een relatieve bijzin (你喜歡看的書), adjectief (我看了很多書), pers vnw (我用了他的詞典). Het komt ofwel na het ww en de 了ofwel wordt het naar de topic geplaatst (niet met 一).
    Bij verdubbeling : 了 tussen ww
    ! GEEN 了
    - wanneer het geen actie is
    - een gewoonte in het verleden
    - wanneer de zin een actie of een staat weergeeft dat is het algemeen gezien wordt in z'n geheel en niet gemeten is in termen van verschillende aspectuele fases (vaak ww als 是，姓，有，... ...)
    - beschrijvende bewering met een bijvoeglijk naamwoord
    - hulpww van modaliteit
    - een zin die een complement van hoedanigheid bevat (is meestal een beschrijving)
    - wanneer de zin directe of indirecte rede bevat (nadruk op wat gezegd is en niet de actie zelf)
    - Ook niet bij zinnen met 正在，剛，以前，纔，請，讓，是…的
    - Complement van hoedanigheid

  2. zins-了
    3. - Verleden tijd
    ww is belangrijk, het lv is niet bepaald door een bepaling, indien wel dan ww-了
    - imperatief
    actie mag niet voortduren : 別說了
    het gebeurde mag niet meer voorvallen : 別喝了，別要去了
    - duidt op een nieuwe situatie, een verandering
    met een neg ww : een actie werd gedaan en is nu gestopt.
    Vraag met 嗎
    negatie : (還) + 沒有 ww + vw + (呢)
    下雨了，他胖了
    - dreigend, op handen zijnd karakter
    就 + 要 + ww + vw + 了(met 就mag 要 weggelaten worden)
    就verhoogt de dringendheid
    快+ (要) + ww + vw + 了.
    快duidt op de drang, urgentie. Incompatibel met tijdsuitdrukkingen
  3. dubbele 了
    4. - temporele bijzin : (nadat)
    ww-了+ voorwerp + (就) + ww + voorwerp 了(toekomst, met zins-了 verleden)
    - nadruk op actie
    - actie gaat nog voort (in combinatie met cijfer + mtw of CvTijd)

過

Duidt op een ervaring en beeindiging: benadrukt dat men in het verleden een gebeurtenis minstens een maal heeft meegemaakt
Ww + 過 + gezegde
Negatie met 沒有 maar 過 blijft.
Met 從來沒 vaak 過

是... 的

een verleden actie met nadruk op tijd, plaats, manier en andere omstandigheden. (verschil met 了, nadruk ligt niet op het ww).
是komt voor het benadrukt element en 的 komt op het einde van de zin. 是mag eventueel weggelaten worden
Ond + 是 + X + ww + vw + 的
voorwerp : bij een naamwoord dan 的voor of na , bij een voornaamwoord, een CvRicht of plaats dan 的 op het einde
enkel indien de nadruk op het onderwerp ligt komt 是voor het onderwerp te staan.
Negatief : 不 voor de 是 (是kan dan niet weggelaten worden)
vraag : 嗎，是不是 of met vraagwoord


Vergelijkingen

  1. Adjectieven of "transitive quality verbs" (=喜歡) zonder bijwoord ofwel met bijwoord van graad (更 of 最)
  2. A > B : A 比 B X
    3. Geen beschrijvende of intentie bijwoorden, wel gebruik van bijwoorden van graad.
    negatie : 不voor 比
    vraag : alleen 嗎 !
    X : kan adjectief, ww, complement (A ww + vw + ww + 得 + 比 + B + complement)
    Gebruik van 早，晚，多，少 met precieze hoeveelheid : voor het ww (他比我晚來得十分鐘)
  3. A = B :
    4. - A 有 B 那麼 X
    X kan adjectief, ww (ev. + complement)
    vraag : alleen 嗎 (weinig gebruikt)
    Negatief : zie A < B
    - A 跟 B 一樣 X
    negatie : ofwel A 不跟 B一樣 ofwel A 跟B 不一樣
    vraag : 嗎 ofwel A 跟 B一樣不一樣
    indien 都gebruikt wordt komt het voor de 一樣
    X = adjectief, ww of complement
  4. A < B : A (沒)有 B (那麼) X

的/ 得/ 地

的

- bepaling van het naamwoord : bepaling + 的 + naamwoord
- op het eind van een zin geeft het een gevoel van bewering mee (dat iets zo zal gebeuren) vaak met optatieve ww, vb : 別著急，新娘和新郎很快就會回來的
- 吃好的
Bijwoord + adjectief + 的 + naamwoord
的 als een naamwoord een adjectief, voornaamwoord, naamwoord of zin bepaalt
的mag weggelaten worden als
1) de bezitter een voornaamwoord en het bezit naar een persoon verwijst
2) een naamwoord door een ander naamwoord wordt bepaald dat z'n bijvoeglijke bepaling beschrijft
3) een naamwoord wordt bepaald door een eenlettergrepig bijvoeglijk naamwoord, (indien meerdere eenlettergrepige bn dan verliest enkel het laatste bn zijn 的)
4) Bij vaste uitdrukkingen (漢語語法)
5) adj-constructies met 多 en 少
6) plaatswoorden gevolgd door een attributief

得

complement van hoedanigheid : ww + vw + ww + 得 + complement
gebruikt bij een actie dat vaak voorkomt of al gebeurt is en het benadrukt daarbij het resultaat van de actie (nadruk op het ww). Sommige adjectieven kunnen hier niet gebruikt worden in het complement nl 著急，注意

地

bepaling van een ww : adjectief + 地 + ww
duidt op een actie dat nog moet plaatsvinden (toekomst) en de manier waarop die moet ondernomen worden. Slaat op het onderwerp. Niet alle adjectieven kunnen gebruikt worden en het moet minstens 2 karakters hebben (of verdubbeld zijn)
vaak gebruikte : 難過，熱情，高興，注意，認真，大聲，努力，客氣
niet :乾淨，累，整齊，有意思


把

plaatst een voorwerp juist voor het ww-complex
ond + (neg) + (optatief ww) + 把 + vw + ww + X
不 en 沒有kunnen gebruikt worden maar 沒有 is gebruikelijker.
Optatieve ww komen voor 把, negatie er nog eens voor. (ook bijwoorden van tijd)
Voorwaarden :
Bepaalde ww verschijnen niet met de 把 constructie omdat ze geen verwijderende interpretatie hebben.
Vb : 是， 有，在，訪問，歡迎， emotieww (喜歡，怕，愛) bewegingsww (來，去，進，出，上，下，回，過，走，離開) kennisww (知道，認真，覺得，會，看見，聽見)
plaats of 把 vw + ww 作/成naamwoord)
Samengesteld ww met CvRich en een obj : 風把窗戶開了
hoeft niet gebruikt kunnen worden indien het ww gevolgd wordt door een expressie dat een indirect vw neemt dat de ontvanger voorstelt door een verwijderingsactie (我給了王老師這本書)
kan wel 把 + direct vw + ww + 給indirect vw (ww zoals 交，留，送，還，拿，介紹 ...)
niet samen met CvMog, met alternerende vraag, 著, 過 en 正在
Heel vaak gebruikt als het ww een suffix heeft als 在，到，給，成，作 (把 vw + ww 在/到

Woorden


Onderscheid tussen woorden

Een lijst met synomienen http://www.edu.tw/mandr/clc/dict/htm/fulu/same.htm
Een lijst met antoniemen http://www.edu.tw/mandr/clc/dict/htm/fulu/anti.htm

Voegwoorden


Voorzetsels

Uitdrukkingen

Maatwoorden

Een 'volledige' lijst van maatwoorden met uitleg en voorbeelden is terug te vinden op : http://www.edu.tw/mandr/clc/dict/htm/liangtz/index0.htm (Big5 en aan de hand van Bopomofo)

(aanwijzend voornaamwoord) + cijfer + mtw + naamwoord
dient om een cijfer aan een naamwoord te verbinden. MOET via mtw.
二 tellen van nummers en in cijfercombinaties
兩tellen van dingen en het voor een maatwoord staat
(met geld eerste is 兩 en laatste twee is 二tussenin is er keuze)
Onbepaalde mtw :
些 : telbare naamwoorden. Komt vaak voor met 一. 一些 komt niet voor als onderwerp.
點兒 : om voor ontelbare zaken een kleine hoeveelheid te indiceren.

本 ： 書
件 ： 襯衫，事情，工作，大衣，行李，家具
條 ： 裙子，褲子，床單，魚，船，大街，新聞
雙 ： 筷子，鞋子，襪子
架 ：jia4 : 飛機，收音機，照相機，鋼琴
副 ：fu4 : 眼鏡，手套
扇 ：窗戶，門
枝 ：花，梅花，鋼筆
束 ：shu4 : 花
塊 ：錢，地毯，地，石頭，麵包，手錶，錢
所 ：房子，學校，醫院
面 ：牆，鏡子，旗子
片 ：樹林，麵包，土地，草地
家 ：公司，工廠，商店，旅館， 飯店，電影院，人家
篇 ：文章
盞 ：zhan3 : 燈
陣 ：zhen4 : 眼淚，咳嗽，雨，風
口 ：話，豬，鋼刀，井
串 ：chuan4 : 葡萄，鑰匙 (bos sleutels)，
場 ：病，電影，比賽，雨 (bui)
盤 ：pan2 : 絲帶，采，電線
把 ：鑰匙，雨傘，椅子，刀，茶具，米 (handvol)
張 ：嘴，紙，畫，桌子，郵票，床
棵 ：ke1 : 樹，花
株： 樹


Modale partikels



Links

maatwoorden met uitleg:
http://www.edu.tw/mandr/clc/dict/htm/liangtz/index0.htm
synoniemen:
http://www.edu.tw/mandr/clc/dict/htm/fulu/same.htm
antoniemen:
http://www.edu.tw/mandr/clc/dict/htm/fulu/anti.htm

Lijst van grammaticale termen

中文 英文 荷蘭語 荷蘭語
形容詞 adjective bijvoeglijk naamwoord
副詞 adverb adverbium, bijwoord woord dat een bijvoeglijk naamwoord, een werkwoord, een telwoord of een ander bijwoord nader bepaalt
adverbial adjunct bijwoordelijke bepaling bepaling bij een werkwoord of bijvoeglijk naamwoord
attributive attributief, bijvoeglijke bepaling bepaling bij een naamwoord
causative causatief,veroorzakend
指示 demonstrative aan-, bewijzende demonstratief
denoted aanduidend, wijzen op
genetive genitief tweede naamval
名詞 noun substantief, zelfstandig naamwoord
賓語 object voorwerp
能愿 optative optatief, wensend
pivotal centraal,hoofd
謂語 predicate eigenschap,gezegde dat wat van het onderwerp gezegd wordt
代名詞 pronoun voornaamwoord woord dat personen, zelfstandigheden aanduidt, zonder ze te noemen
主語 subject onderwerp
動詞 verb werkwoord
介詞 preposition prepositie,voorzetsel woord dat bepaalde betrekkingen aanduidt die er tussen twee zn. in eenzelfde zin (of tussen ww. en zn.) bestaan, o.a. betrekkingen van plaats en tijd, maar ook van doel, reden, oorzaak enz.
連詞 conjunction conjunctie, voegwoord onverbuigbaar woord dat het verband legt tussen zinnen of gelijksoortige zinsdelen (b.v. en, want, mits)
狀語 adverbial adverbiaal, bijwoordelijk
補語 complement aanvulling aanvullend begrip
助詞 particle partiekel
量詞 measure word maatwoord
簡略語 abbreviation afkorting
形聲詞 onomatopoeia onamatope
詞組 phrase zin
感嘆語 interjection